شیوهی بینابین در غزل: نگاهی به غزلهای عاشقانهی خاقانی
نویسندگان
چکیده مقاله:
شعر خاقانی را از منظرها و رویکردهای مختلفی مورد نقد و تحلیل قرار دادهاند؛ اما نکتهی مهمی که در باب شعر خاقانی تا حدود زیادی مغفول مانده؛ ساحت تغزلی و عاشقانهی شعر اوست. دو عامل عمده را میتوان در این کم توجهی دخیل دانست؛ نخست؛ توانایی کم نظیر خاقانی در عرصهی قصیدهسرایی که عمدهی نگاهها و نقدها را به سمت خویش کشانده و دیگر جنبههای شعر او ـ و از جمله غزلیات وی ـ را تحت تأثیر قرار داده است. دوم، نظرات برخی از محققان نسل قدیم که با نگاهی کلی و اجمالی، غزلهای خاقانی را چندان قوی و تأثیر گذار ندانستهاند. در این مقاله با محور قرار دادن غزلهای عاشقانهی خاقانی در صدد پاسخ به این پرسشها بودهایم که آیا غزلهای عاشقانهی خاقانی، در روند تکاملی غزل عاشقانه نقش و تأثیری داشتهاند؟ آیا نظرات مخالفی که برخی از محققان در باب جنبههای تغزلی شعر خاقانی ارایه کردهاند با واقعیت شعر او همخوانی دارد؟ آیا خاقانی توانسته است در غزلهایش خود را از کمند روح قصیدهپرداز و دشوارگوی خود برهاند؟ یافتههای این پژوهش، نشان دهندهی آن است که خاقانی ضمن تأثیرات عمیقی که بر شعر شاعران غزلسرای پس از خویش گذاشته، نقش مهمی در تحول و تکامل عاشقانههای شعر فارسی نیز داشته است و او یکی از حلقههای اصلی پیوند میان تغزلات شاعرانی مثل رودکی، فرخی و منوچهری به عنوان آغازگران شعر عاشقانهی فارسی و غزلهای مولوی، سعدی و حافظ به عنوان خداوندان عرصهی غزل و عاشقانهسرایی است.
منابع مشابه
نگاهی به نمادپردازی در غزل حسین منزوی
حسین منزوی از سرآمدان غزلسرایی در دوره معاصر است. محتوای غالب شعر او عشق است و در غزل او سنت و نوآوری در شکل و محتوا در کنار هم و با هم دیده میشود. یکی از عناصر صوری شعر که ترکیب سنت و نوآوری در آن مشهود است، تصاویر شعری میباشد و از این میان نماد به عنوان یکی از محوریترین تصاویر شاعرانه در دوره معاصر، مورد توجه منزوی بوده و شاعر در این مورد نوآورهایی داشته و در برخی موارد نیز تحتتأثیر سنت...
متن کاملنگاهی به ردیف و کارکردهای آن در شعر خاقانی
به گفتهی محققان، ردیف را میتوان یکی از اجزای اصلی شعر کهن فارسی دانست که ساخته و پرداختهی ذوق و قریحهی ایرانی است. ردیف به عنوان یکی از ارکان موسیقی کناری، نقش عمدهای در شعر کلاسیک فارسی ایفا نموده است و پارسیسرایان از دیرباز به سرودن اشعار مردّف توجه نشان دادهاند. در اشعار ابتدایی فارسی، کمتر از ردیف استفاده شده است اما هرچه شعر فارسی به سوی تکامل روی نهاده، کاربرد ردیف نیز بیشتر نمود پی...
متن کاملنگاهی به نوآوریهای محمّدعلی بهمنی در فرم غزل
فرم به عنوان یکی از ارکان اساسی شعر، مجموعهای پیوسته از قالب، زبان، تصویر و موسیقی شعر است که بسیار فراتر از فقط قالب و شکل ظاهری شعر. فرم یک شعر، تنها قالب یک شعر نیست که محتوا در داخل آن جای گیرد، بلکه مقولهای است که همراه با روند به وجود آمدن شعر صورت میگیرد. نوآوری و شکستن هنجارهای عادی و متعارف در فرم شعر، از جمله شگردهایی است که شاعر برای آفرینش شعر خود، از آن بهره میگیرد و صاحب سبکی ...
متن کاملصیرورت در اشعار خاقانی با نگاهی به دیدگاههای قدما
شعر خاقانی به دلیل برخورداری از تجربیات پرافت و خیز و جسورانه شاعر در دوران و محیط زندگی، شیوه فکری ومهارت در بهرهمندی از علوم و افکار متعدد، نمونه شاخصی برای بررسی خط سیر فکری و عقلانی شاعر است. او از دانشها و فنون گوناگون در لایههای درونی (محور عمودی و افقی ) اشعارش بهره میبرد، به نحوی که در بررسی های بینامتنی میتوان اشعارش را در دو سطح مفهومی و لغوی بررسی نمود و تاثیر کتب مقدس، داستا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 26
صفحات 35- 54
تاریخ انتشار 2018-05-05
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023